|
Wszelkie działania planistyczne, inwestycyjne, porządkujące i regulacyjne powinny służyć osiągnięciu przez Szczecin pozycji metropolii o znaczeniu europejskim, gdzie realizowana jest intensywna współpraca transgraniczna przy utrzymaniu funkcji i tradycji morskich. Rozwój miasta należy kierunkować również na obsługę turystyczną oraz obsługę kulturalną. Śródmieście i Międzyodrze Zakłada się, że kluczową rolę w tym procesie powinny odegrać obszary Śródmieścia z istniejącą unikatową strukturą zabudowy XIX-wiecznej i potencjalnymi terenami inwestycyjnymi, głównie na Podzamczu, Łasztowni i w rejonie ulicy Wyzwolenia. Przy zagospodarowywaniu terenów inwestycyjnych szczególną uwagę powinno się zwracać na wprowadzanie ładu przestrzennego i kompozycyjnego w przestrzeni publicznej o szczególnym prestiżu. Rozwiązywanie tego problemu w skali urbanistycznej i architektonicznej, w szczególności na Starym i Nowym Mieście oraz w centrum, powinno być sukcesywnie łączone np. z przywracaniem historycznej linii zabudowy, obniżaniem nadmiernej wysokości i korektą zwieńczenia niektórych obiektów, zmianą wystroju elewacji itp. Tradycją Szczecina, trwającą nieodmiennie aż do wojny było to, że miasto zawsze było skierowane frontem w stronę rzeki, która stanowiła istotny fragment krajobrazu miejskiego. Zniszczenia wojenne i brak inwestowania spowodowały niekorzystny efekt odwrotu miasta od wody. Dzisiaj proces ten powoli zaczyna być hamowany. Zakłada się odtwarzanie przestrzeni publicznej Starego Miasta poprzez wprowadzanie nowej zabudowy i atrakcyjnych form zagospodarowania w miejsca ważne z punktu widzenia kompozycji i rangi tej przestrzeni. Trwająca odbudowa Podzamcza stwarza duże nadzieje na poprawę wizerunku miasta oglądanego z bulwarów, przepraw mostowych i rzeki. Przekształcenia w obrębie strefy zabudowy staromiejskiej winny uwzględniać wymogi płynące z ochrony dóbr kultury. W procesie przekształcania Starego i Nowego Miasta najistotniejszym fragmentem miejskiej przestrzeni publicznej jest zdeformowana panorama na odcinku między ul. Wyszyńskiego a rejonem dworca kolejowego, z licznymi brakami zabudowy oraz nieudanymi lokalizacjami obiektów, głównie z lat 70. Należałoby zbudować ciągi pierzejowe ul. Podgórnej, św. Ducha, bulwaru Piastowskiego, Dworcowej, renowacji i uzupełnień wymaga strefa zabudowy wzdłuż ul. Kolumba, 3 Maja, Korzeniowskiego, należy zbudować otoczenie pl. Batorego. W strefie na północ od ul. Dworcowej ważną rolę dla widoku od strony wody odgrywa pierzeja wzdłuż ul. Jana z Kolna na wysokości Dworca Żeglugi Pasażerskiej. Nowej zabudowy, w trybie zorganizowanego procesu inwestycyjnego, wymaga obszar Łasztowni i Kępy Parnickiej, gdzie należałoby pogodzić rozbieżne interesy związane z działalnością portu i miasta. W północnej części Łasztowni, z wykorzystaniem budowli byłej rzeźni, znaleźć może lokalizację centrum kongresowe z dużą halą sportowo-widowiskową, w powiązaniu z przystaniami pasażerskimi. Nie wydaje się prawdopodobne, aby tak wielkie obszary inwestycyjne można było zagospodarować tylko i wyłącznie funkcjami ogólnomiejskimi i usługowymi. W chwili obecnej trzeba odnotować mierne zainteresowanie inwestorskie, a także brak dużego kapitału inwestycyjnego. Funkcja mieszkalna, jako towarzyszący element programów zabudowy, mogłaby pełnić rolę czynnika aktywizującego przestrzeń urbanistyczną, a być może stymulującego procesy inwestycyjne. W celu uaktywnienia inwestycyjnego Łasztowni i Kępy Parnickiej należy poszukiwać dogodnych lokalizacji mostów lokalnych, łączących te rejony z lewym brzegiem Odry. Rozwojowi miasta powinna towarzyszyć poprawa warunków życia mieszkańców realizowana między innymi na niwie gospodarczej poprzez przygotowywanie ofert inwestycyjnych dla nowych miejsc pracy w usługach oraz działalności produkcyjnej, w tym na Międzyodrzu i Drzetowie, związanej z morską specyfiką miasta. W Śródmieściu Szczecina będzie utrzymana zasada zróżnicowania funkcjonalnego i fizjonomicznego w obrębie całej dzielnicy. Leżące w częściach peryferyjnych dzielnicy jednorodne zespoły zabudowy mieszkalnej (w dużej mierze powojenne blokowiska) w obrębie osiedli samorządowych: Niebuszewo Bolinko, Drzetowo, Północ, Łękno, Turzyn i Nowe Miasto traktuje się jako tereny ukształtowane, gdzie funkcja mieszkalna, jako wiodąca, powinna podlegać ochronie. Na pozostałym obszarze o charakterze wielofunkcyjnym (głównie z zabudową historyczną) zakłada się intensywny rozwój funkcji centrotwórczych z ograniczeniem standardu podyktowanym wymogami ochrony dóbr kultury. W dalszym ciągu będzie się prowadzić ścisłą ochronę wartości środowiska kulturowego na obszarze zabudowy XIX-wiecznej poprzez realizację "Strategii Renowacji Śródmieścia". Renowacja winna być związana z bardziej aktywną promocją i wspomaganiem finansowym działań proekologicznych w zakresie zmian systemu ogrzewania i docieplania budynków. Zakłada się, że kompleks działań, w tym usprawnienie komunikacji publicznej oraz wprowadzenie strefy ruchu uspokojonego z systemem ścieżek rowerowych powiązanych z terenami zielonymi, doprowadzi do ograniczania zanieczyszczania powietrza oraz uciążliwości powodowanych przez wibracje i hałas. Poprawa standardów obsługi komunikacją zbiorową będzie zagwarantowana na takim poziomie, aby mogła być konkurencyjna w stosunku do transportu indywidualnego. Na terenie Śródmieścia będzie obowiązywać priorytet dla komunikacji zbiorowej i stopniowe ograniczenie ruchu tranzytowego.
W części południowej Międzyodrza, na wyspie Puckiej i dalej na styku z terenem Parku Krajobrazowego Doliny Dolnej Odry, zakłada się ochronę przestrzeni biologicznie czynnych przed urbanizacją, w tym zachowanie istniejących ogrodów działkowych. W rejonach dawnej zabudowy poprzemysłowej i magazynowej, w szczególności w rejonie Międzyodrza (wzdłuż ul. Gdańskiej), części Drzetowa (wzdłuż ulic Stalmacha, 1 Maja, Firlika), Turzyna (rejon ulic Piastów, Bohaterów Warszawy, Jagiellońskiej) i Nowego Miasta (rejon ulic Madalińskiego, Dąbrowskiego, Czarneckiego, Sowińskiego), zakłada się przekształcanie istniejącej struktury poprzez jej modernizację i intensyfikację lub całkowitą restrukturyzację funkcji i formy zabudowy z dostosowaniem do wymagań ekologicznych, kompozycyjnych i kulturowych. Dzielnica Północ Celem zasadniczym, który zdeterminował koncepcję przestrzennego zagospodarowania północnych obszarów miasta, jest pogodzenie, możliwie jak najmniej kolizyjne, funkcji mieszkaniowej z niezwykle atrakcyjnymi, szczególnie pod względem krajobrazowym, terenami Wzgórz Warszewskich. Jednocześnie jednym z ważniejszych czynników kształtowania przestrzeni jest położenie części dzielnicy Północ w dolinie rzeki Odry, wzdłuż ważnych arterii komunikacji drogowej i kolejowej, łączących Szczecin (a także kraj) z leżącymi przy północnej granicy miasta Policami. Przyjęto pasmową dyspozycję terenów, która jest kontynuacją struktury ukształtowanej historycznie:
W dzielnicy Północ istnieją znaczne możliwości realizacji nowych osiedli mieszkaniowych: Sienno, Słowiczy Staw, Jaworowy Staw, Odolany. Zgodnie z zasadą zapewnienia zgodności między przydatnością, chłonnością i odpornością środowiska a rodzajem i intensywnością zagospodarowania i użytkowania nie należy realizować zabudowy o zbyt wysokim wskaźniku intensywności. Zakłada się zróżnicowany w formie sposób kształtowania poszczególnych jednostek mieszkaniowych. Jedną z zasad kształtowania nowych struktur mieszkaniowych powinna być ochrona krajobrazu z jednoczesnym wykorzystaniem jego walorów. Przewiduje się doinwestowanie usług poziomu ponadpodstawowego, m.in. poprzez budowę ośrodków handlowo-usługowych, lokalizację obiektów usług zdrowia, oświaty oraz zaplecza rekreacyjno-sportowego. W strefie przyodrzańskiej szczególny nacisk powinien być położony na restrukturyzację funkcji i formy istniejącego zainwestowania (w tym obszarów zdegradowanych) poprzez modernizację istniejącej zabudowy, wymianę substancji zdekapitalizowanej, intensyfikację wykorzystania przestrzeni, adaptację obiektów mieszkalnych na funkcje niemieszkalne (rejon ulic: Nad Odrą, Łowiecka, Ludowa), poprawę oddziaływania na środowisko przyrodnicze. Na terenach w granicach portu morskiego oraz - poza granicami portu - na terenach przyległych do linii brzegowej Odry Zachodniej zakłada się wyłącznie lokalizacje obiektów wykorzystujących dostęp do akwenu. Obrzeża dzielnicy na styku z kompleksem Puszczy Wkrzańskiej rezerwuje się dla zainwestowania rekreacyjnego wraz z lokalizacją dużego obszaru zieleni miejskiej urządzonej. Mógłby to być ogród botaniczny według największego proponowanego programu, na powierzchni rzędu 300 ha. Są tu już utworzone użytki ekologiczne dolin Skolwinki i Żółwinki oraz zespół przyrodniczo-krajobrazowy Wodozbiór. Na tym obszarze zakłada się zachowanie istniejących innych terenów zieleni wysokiej. W paśmie krawędziowym wyraźnie ukształtowanej skarpy nadodrzańskiej należy wprowadzić zadrzewienia ochronne, antyerozyjne i izolacyjne. Stałą lokalizację dla ogrodów działkowych dopuszcza się wyłącznie na następujących terenach obecnie tak użytkowanych: przy ul. Wycieczkowej, po zachodniej stronie ul. Warcisława, w obniżeniu cieku Grzęziniec, przy ulicach: Bogumińskiej i Wkrzańskiej, przy ul. Koszalińskiej poniżej kompleksu leśnego, przy ul. Szosa Polska wzdłuż cieków Stołczynka, Żółwinka, przy ul. Bajecznej pod liniami WN. Dzielnica Zachód Zasadą planistyczną na obszarze dzielnicy Zachód jest zaniechanie przekształceń i zmian funkcji dominujących: mieszkaniowo-usługowej, rekreacyjnej, obsługi miasta, komercyjnej (w tym przemysłowo-składowej na Dolnych Pomorzanach). Praktycznie na obszarze dzielnicy funkcjonalnie rozdysponowane są wszystkie tereny nadające się pod zainwestowanie miejskie. Wskazano tereny pod nowe osiedla mieszkaniowe: Nowe Krzekowo, Osów Wschodni, osiedle Kapitanów (Przygodna - Ku Słońcu). W istniejących osiedlach do uzupełnienia pozostała zieleń, infrastruktura społeczna i techniczna. Pogłębi się tendencja do przenikania w obszar dzielnicy usług ogólnomiejskich Śródmieścia, przewiduje się tereny do dalszej ich lokalizacji. Największy teren inwestycyjny to rejon ul. 26 Kwietnia - Kordeckiego przeznaczony do rozwoju wyższych uczelni lub innych usług ogólnomiejskich. Wysoki prestiż i ogólnomiejskie znaczenie zachowa Park Leśny Arkoński i Park Leśny Głębokie. Wymagają one uporządkowania i doinwestowania w obiekty rekreacyjne, gastronomiczne i hotelowe. Istniejące poligony leśne w rejonie Głębokiego powinny zostać włączone do miejskiego obszaru parkowego. W Parku Leśnym Arkońskim trzeba odtworzyć tzw. Górny i Dolny Botanik jako ogród botaniczny o ograniczonym programie, bez zabudowy kubaturowej. Dalszym obszarem kolekcji botanicznych powinny się stać Syrenie Stawy (d. park Arendta). Szczątkowo występująca funkcja rolnicza będzie zachowana do czasu zapotrzebowania gruntów na cele zainwestowania miejskiego. Ogrody działkowe między stadionem Pogoni a ul. Poniatowskiego, w rejonie ulic Mickiewicza - Okrzei i w rejonie ulic Witkiewicza - Taczaka i Jeziora Słonecznego pozostawia się jako rezerwę pod osiedlową zieleń parkową. Prawobrzeże Przewiduje się doinwestowanie centralnego obszaru dzielnicy Prawobrzeże w usługi poziomu dzielnicowego i ogólnomiejskiego, m.in. budowę ośrodka dzielnicowego w rejonie ulic Pszenna - Walecznych, lokalizację centrum targów morskich, rozbudowę przystani jachtowych z funkcjami towarzyszącymi, uzupełnienie zagospodarowania o charakterze rekreacyjnym, realizację obiektu dla dużych imprez kulturalno-sportowych. Stworzenie możliwości uprawiania jachtingu na skalę międzynarodową, realizacja bazy jachtingowej wokół jeziora Małe Dąbie w połączeniu z modernizowanym lotniskiem Dąbie mogą oznaczać, że gospodarka turystyczna stanie się najważniejszą funkcją egzogeniczną Prawobrzeża. Główne obszary rozwojowe mieszkalnictwa to nowe osiedla (na "surowym korzeniu"): Nad Rudzianką, Trzebusz, Żydowce, Załom i Płonia, istniejące osiedla o dużych możliwościach dogęszczenia funkcji mieszkaniowej: Podjuchy i Kijewo w rejonie między ul. Zwierzyniecką, Zoologiczną a autostradą oraz Stare Dąbie, wymagające rehabilitacji istniejącej zabudowy i infrastruktury technicznej. Jako tereny komercyjne wskazuje się zespoły składowo-przemysłowe i usługowo-rzemieślnicze położone na północ od ul. Struga (z koniecznością intensyfikacji wykorzystania przestrzeni i restrukturyzacji zainwestowania), teren pomiędzy ul. Struga i Dąbską, na wschód od ul. Botanicznej, teren po południowej stronie ul. Tczewskiej przy skrzyżowaniu autostrady z linią kolejową, tereny po obu stronach ul. Lubczyńskiej wzdłuż projektowanej trasy ul. Nowoprzestrzennej i w Żydowcach koło zakładów chemicznych. Obrzeża dzielnicy rezerwuje się dla zainwestowania turystyczno-rekreacyjnego (nastawionego bardziej na potrzeby mieszkańców miasta), letniskowego i mieszkaniowego o charakterze ekstensywnym (m.in. osiedla ekologiczne, takie jak Wielgowo-Sławociesze, gdzie wprowadza się strefy ochronne dla bazy techniczno-radiowej). Dla tych rejonów zakłada się zmianę tradycyjnego charakteru rolniczego na mieszkaniowo-rekreacyjno-turystyczny. Niewielkie enklawy użytków rolnych z przeznaczeniem na ogrodnictwo i sadownictwo pozostawia się jako "oprawę" historycznych układów zabudowy wiejskiej. Stałą lokalizację dla ogrodów dopuszcza się wyłącznie na następujących terenach, obecnie użytkowanych przez ogrody działkowe: przy ul. Polarnej i pomiędzy rozwidleniem linii kolejowej Szczecin-Świnoujście, łącznicą Stargard Szczeciński a rzeką Płonią. *** Ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym przewiduje trzy specjalne tryby prowadzenia przekształceń struktury funkcjonalno-przestrzennej miasta:
Tryb zorganizowanej działalności inwestycyjnej jest określony w ustawie o nieruchomościach, problem rehabilitacji istniejącej zabudowy i infrastruktury technicznej nie jest dotąd uregulowany prawnie, lecz jest podjęty w projekcie ustawy o renowacji, będącej w trakcie prac legislacyjnych. Natomiast przekształcenia obszarów zdegradowanych pozostają na razie trybem niesprecyzowanym prawnie, nawet w projektach ustaw. W studium Szczecina wskazano najważniejsze układy urbanistyczne, wymagające zastosowania któregoś z tych trzech trybów inwestycyjnych, z których pierwszy dotyczy terenów nie zabudowanych, przeznaczonych pod zabudowę, a dwa pozostałe - terenów zabudowanych. Przyjęto tu następujące zasady: tryb zorganizowanej działalności inwestycyjnej ustalono dla terenów o skomplikowanej strukturze własnościowej i jednocześnie przeznaczonych pod realizację wielkich projektów inwestycyjnych w prestiżowych rejonach miasta. Dotyczy to zarówno terenów nigdy nie zabudowanych (dotąd rolniczych), jak i takich, które utraciły zabudowę w wyniku wyburzeń wojennych. Rehabilitację istniejącej zabudowy i infrastruktury technicznej ustalono przede wszystkim dla struktur mieszkaniowych i mieszkaniowo-usługowych o wybitnych walorach dziedzictwa kulturowego. Założeniem rehabilitacji jest utrzymanie zasadniczych elementów zabudowy, decydujących o charakterze i tożsamości układu urbanistycznego. Nie ustalono trybu rehabilitacji dla powojennych osiedli mieszkaniowych, mimo że osiedla wybudowane w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych należy już uznać za zdekapitalizowane i zużyte moralnie. W miastach zachodnioeuropejskich takie osiedla są już przedmiotem działań rehabilitacyjnych. Obszary zdegradowane technicznie i moralnie, głównie przemysłowo-składowe, zakwalifikowano do przekształceń zakładających znaczny zakres wymiany substancji budowlanej i dopuszczających daleko idące zmiany funkcjonalne. Nie ujęto w tej grupie obszarów zdegradowanych krajobrazowo - te wymagają przede wszystkim działań porządkowych i estetyzujących, są one omówione w innym miejscu. Najbardziej charakterystycznymi przykładami obszarów wymagających zorganizowanej działalności inwestycyjnej są Łasztownia i ośrodek usługowy w rejonie ulic Pszenna - Walecznych na Prawobrzeżu, wymagających rehabilitacji istniejącej zabudowy: kwartały śródmiejskie, Stare Dąbie, dawna wieś Krzekowo, osiedle robotnicze przy ul. Cegłówki, a obszarów zdegradowanych wymagających przekształceń: Kępa Parnicka, Dolne Pomorzany, rejon między oczyszczalnią ścieków i ujęciem wody w Zdrojach. Szczegółowe wyliczenie najważniejszych terenów objętych poszczególnymi trybami przekształceń zawierają aneksy 4, 5 i 6. Tereny w obrębie miasta dotąd użytkowane rolniczo mogą być nadal tak
wykorzystywane, ale nie będą chronione przed przeznaczaniem ich na funkcje
miejskie. Zaleca się wykorzystać je w pierwszej kolejności na rozwój funkcji
o szczególnych wymaganiach w zakresie ochrony środowiska, najlepiej jako
tereny otwarte o dostępie publicznym lub pod zabudowę mieszkaniową o niskiej
intensywności. Ta druga opcja dotyczy przede wszystkim obecnych terenów
rolniczych na Skolwinie. Do czasu przeznaczenia ich na rozwój zainwestowania
miejskiego wyłącza się je z zabudowy. Na terenie całego miasta wyklucza
się lokalizację ferm hodowlanych, a na terenach mieszkaniowych - chów
zwierząt gospodarskich. Chów tych zwierząt na pozostałych terenach miejskich
może być prowadzony wyłącznie w obiektach nie przekraczających obsady
10 DJP, z wyjątkiem koni używanych w celach terapeutycznych lub rekreacyjnych. |
|||
| wydrukuj
stronę |
|||