Pomniki i tablice w Szczecinie

plac Zwycięstwa, „Powielacz”,

Na  środku placu Zwycięstwa, w sąsiedztwie pomnika Kornela Ujejskiego, nieopodal Bramy Portowej stoi  pomnik upamiętniający 25-lecie powstania ruchu „Wolność i Pokój”. „Powielacz” powstał z inicjatywy Bartosza Sawickiego, ówczesnego działacza WiP. Projekt pomnika zakładał użycie autentycznego  powielacza spirytusowego. Realizacja pomnika polegała na stworzeniu odpowiedniej obudowy. W ten sposób powstał szklano- betonowy prostopadłościan z umieszczonym wewnątrz powielaczem zatopionym w cieczy konserwującej (gliceryna). Podstawę tworzy ciężka część betonowa, górę - szklane „akwarium” z urządzeniem służącym do powielania druku. Wymiary : wysokość 179cm, podstawa 70x70cm. Z powielacza spirytusowego, częściowo pozbawionego obudowy,  wychodzi  zwój z następującym tekstem:

Pomnik Powielacza powstaje w 25 - tą rocznicę utworzenia Ruchu „Wolność i Pokój”, jednej z ważniejszych organizacji opozycyjnych wobec komunistycznej dyktatury, działającej od roku 1985, łączącej w sobie wiele ideowych nurtów, walczącej o pełną demokratyzację życia społecznego, a w szczególności zniesienie powszechnego obowiązku obrony PRL oraz zaprzestanie dewastacji przyrody. W dniu 20.03.1987 roku przy Bramie Portowej pod proekologicznymi hasłami, odbyła się pierwsza w Szczecinie demonstracja Ruchu „Wolność
i Pokój”. W latach następnych w tym miejscu odbywały się kolejne akcje protestacyjne Ruchu „Wolność i Pokój”.

Powielacz spirytusowy odegrał nieocenioną rolę w demontażu systemu komunistycznego. Był powszechnie wykorzystywaną maszyną drukarską umożliwiającą wydawanie materiałów poza obiegiem państwowym, z którego przydatności korzystała cała antypeerelowska opozycja. Dlatego też, jako osoby bezpośrednio zaangażowane w walkę
 o odzyskanie przez Polskę niepodległości,  pragniemy wyrazić wdzięczność, że dane nam było korzystać z tak prostego i niezawodnego urządzenia jakim był powielacz spirytusowy. Uczestnicy Ruchu „Wolność i Pokój”.

Bibliografia:

1. Klimczak, M.: Powielacz – jedyny taki pomnik na świecie. Głos Szczeciński 2010, nr 136, s. 4
2. Ławrynowicz, J.: Znak wolności. Kurier Szczeciński 2010, nr 137, s. 15
3. Zadworny, A.: Pomnik powielacza i pacyfistycznego ruchu. Gazeta Wyborcza 2010, nr 136, dod. Szczecin, s. 3