Pomniki i tablice w Szczecinie

Nazwa:Sybirakom: 1768-1940-1952...
Rodzaj:Tablica
Czas powstania:1994 r.
Materiał:odlew z brązu; pleksi
Wymiary:odlew z brązu: 38 x 60 cm; pleksi: 100 x 56 cm
Lokalizacja:Św. Jakuba Apostoła 5, Katedra pw. Św. Jakuba

W Kaplicy Miłosierdzia Bożego i Sybiraków znajduję się tablica- odlew z brązu, (wymiar: 38 x 60 cm) z godłem Sybiraków w lewym dolnym rogu i napisem:/1768 – 1940 – 1952 //Pamięci Tych, któ-//rzy z tajgi Sybiru,//łagrów północy,//stepów Kazachstanu // nie powrócili na Ziemię//Ojczystą.// Sybiracy woj. Szczecińskiego”/. Na ścianie obok kaplicy czarna płyta z pleksi (wymiar: 100 x 56 cm) o następującej treści: „W czterdziestym nas//Matko na Sybir zesłali//Archangielsk, Irkuck// Chabarowsk, Barnauł//Uralsk, Krasnojarsk//Kujbyszew, Kotłas //Kuranda, Kustanaj// Majkajn, Bajkał// Jakuck, Omsk, Tiumień// Nowosybirsk, Tynda //Pietropawłowsk //Pawłodar, Norylsk/ /Ust- Kamienogors k// Semipałatyńsk// Wiatka, Wołogda //Swierdłowsk, Tomsk // Wierchojańsk, Penza // Uzbekistan, Kirgizja//Kazachstan”.
Słowo „SYBIR” dla zesłańców nie jest pojęciem geograficznym, lecz symbolem represji caratu, a później Stalina i jego następców wobec Polski i Rodaków, zsyłanych do łagrów i więzień na tereny b. ZSRR. W swej działalności Związek Sybiraków nawiązuje do zesłańczej przeszłości, gdyż zesłania jak cień towarzyszą wszystkim zrywom narodu polskiego, walczącego o suwerenność narodową i państwową. Zsyłki rozpoczyna „Ukaz" carycy Katarzyny II z 29. V. 1768 roku, który skazuje wziętych do niewoli konfederatów barskich na zesłanie na Syberię, obejmując około 15 tysięcy osób. Kolejna data 1940 r. to dla Polaków okres szczególnie bolesny. Zrealizowano cztery wielkie ciągi deportacji, w których wywieziono, wedle różnych szacunków, od 1,5 do 2 mln obywateli polskich, z których przeżyło do 1945 r. zaledwie 554 tys. Masowe deportacje ludności trwały w Związku Radzieckim do 1952 r., obejmowały one również Polaków mieszkających na terenach II Rzeczpospolitej. Dopiero śmierć Stalina przyniosła złagodzenie represji i umożliwiła niektórym powrót do Polski. Dla uczczenia Roku Sybiraka w kaplicy Sybiraków w bazylice archidiecezjalnej w Szczecinie 17 kwietnia 1994 roku odbyły się uroczystości poświęcenia tablicy pamiątkowej. Fundatorami tablicy byli członkowie Koła.


Literatura:Kurier Szczeciński 8.01.1998; Katedra. Historia kościoła św. Jakuba w Szczecinie. Szczecin 2009, str.68; http://zwiazeksybirakow.strefa.pl/Oddzialy/Szczecin/Oddz_Szczecin.htm; Tablice pamiątkowe w kościołach. Bazylika archikatedralna pw św. Jakuba, w: Encyklopedia Szczecina, Suplement 1, red. T. Białecki, Szczecin 2003, s. 263
-> Pokaż obiekt na mapie

1. Tablica poświęcona Sybirakom: 1768-1940-1852, odsłonięcie 17.04.1994 r.